Giữa không gian tĩnh lặng của một xưởng đá truyền thống, nơi từng tiếng đục đẽo vang lên như những nhịp thiền định, nổi bật một pho tượng thiêng liêng và đầy sức sống – tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát cưỡi Đề Thính, một tác phẩm tâm linh xuất sắc do Cơ sở điêu khắc đá Huỳnh Bá Tiệm chế tác. Không chỉ là sản phẩm nghệ thuật, đây còn là biểu tượng thiêng liêng của lòng từ bi, trí tuệ và đại nguyện cứu độ chúng sinh trong giáo lý Phật giáo Đại thừa.

Trong ánh sáng mờ ảo của xưởng đá, giữa những mảnh vụn đá trắng vương vãi dưới nền, nổi bật lên là pho tượng uy nghi, sáng ngời, đầy linh thiêng: Địa Tạng Vương Bồ Tát cưỡi Đề Thính. Tượng được chế tác tinh xảo từ đá trắng nguyên khối, toát lên vẻ uy nghiêm, trang nghiêm nhưng cũng đầy từ ái. Đây không chỉ là một tác phẩm điêu khắc mà còn là biểu tượng của lòng từ bi, của nguyện lực cứu độ chúng sinh khỏi khổ đau trong luân hồi sinh tử.

Nhìn từ phía trước, tượng hiện lên như một bức tranh sống động. Địa Tạng Vương Bồ Tát ngồi uy nghi trên lưng Đề Thính – linh thú có khả năng lắng nghe muôn âm thanh trong cõi tam giới. Thần thái của Ngài toát lên vẻ từ bi và trí tuệ. Gương mặt Bồ Tát thanh thoát, đầy đặn, đôi mắt khẽ khép hờ như đang trong trạng thái thiền định sâu lắng. Đôi môi nhẹ mím lại, thoáng nở một nụ cười hiền hòa – nụ cười mang theo sự an lạc và sự cứu rỗi. Trên trán có chấm bạch hào – biểu tượng của ánh sáng trí tuệ chiếu soi khắp mọi nẻo đường mê lầm.

Tay phải của Bồ Tát cầm cao tích trượng bằng kim loại vàng – cây trượng sáu vòng tượng trưng cho năng lực phá tan xiềng xích địa ngục, mở lối cho chúng sinh thoát khổ. Cây trượng được thiết kế dài, thẳng tắp, vừa là biểu tượng quyền năng, vừa là pháp khí cứu độ. Tay trái của Ngài nâng nhẹ viên minh châu – bảo châu phát sáng biểu trưng cho trí tuệ vô biên, có thể soi rọi mọi nơi tăm tối nhất trong lòng người.

Trang phục của Bồ Tát là áo cà sa nhiều lớp, được tạc tỉ mỉ với các nếp gấp đổ tự nhiên như vải thật, mềm mại mà thanh thoát. Những đường viền hoa văn đơn giản nhưng tinh tế chạy dọc tà áo, tăng thêm vẻ thanh cao và nhẹ nhàng. Toàn thân tượng trắng sáng, nhẵn mịn, tạo cảm giác thanh tịnh, như thể một luồng ánh sáng linh thiêng đang lan tỏa từ chính pho tượng.

Ngài đội trên đầu chiếc mũ thất Phật – biểu tượng cao quý dành riêng cho Bồ Tát Địa Tạng, người được Đức Phật Thích Ca giao phó trọng trách cứu độ chúng sinh nơi địa ngục. Chiếc mũ được chạm khắc với từng đường nét tinh tế, uy nghi mà không quá nặng nề. Vòng tràng hạt bằng đá quấn quanh cổ, như gợi nhắc đến sự tu tập, thiền định không ngơi nghỉ của Bồ Tát qua vô lượng kiếp.

Phía dưới là linh thú Đề Thính – mình sư tử, đầu rồng, đuôi dựng lửa. Đầu Đề Thính tròn to, cặp mắt mở lớn, miệng há nhe răng nanh sắc nhọn, biểu tượng cho khả năng phân biệt thiện ác, nghe thấu mọi âm thanh khổ đau trong tam giới. Bốn chân chắc khỏe, thân hình lực lưỡng như đang chuẩn bị vọt lên, thể hiện sức mạnh vững chãi trong hành trình hộ pháp cho Bồ Tát. Chiếc đuôi dựng đứng như ngọn lửa thiêng – biểu trưng cho trí tuệ cháy bỏng và ý chí kiên cường. Thân Đề Thính cũng được chế tác công phu, với từng đường gân, sợi lông tạc nổi đầy sống động.

Bệ tượng là khối đá dày, vuông vức, có chạm khắc hoa văn mây cuộn, nâng đỡ toàn bộ tượng một cách vững chãi. Tất cả tạo thành một khối hài hòa về bố cục, trọn vẹn về thần thái, thiêng liêng trong ý nghĩa và nghệ thuật trong từng chi tiết.

Mặt sau của tượng tiếp tục làm nổi bật sự hoàn mỹ và cân đối của tác phẩm. Tấm áo cà sa của Bồ Tát đổ dài mềm mại, các nếp gấp được tạc tự nhiên, tạo cảm giác như chất vải thật đang lay động trong gió. Mũ Phật Quan nhìn từ phía sau vẫn giữ được vẻ uy nghi với hoa văn sen nổi khắc tỉ mỉ, toát lên vẻ tôn quý và cao cả. Tích trượng từ phía sau vươn cao vượt khỏi đỉnh mũ, thể hiện sự liên thông giữa đất và trời – nơi mà pháp lực của Bồ Tát vươn tới tận cùng khổ đau.

Phần thân của linh thú Đề Thính nhìn từ sau như một khối cơ thể đầy sức mạnh và linh khí. Bờm xoắn ốc uốn lượn dọc sống lưng là biểu trưng cho sức mạnh nội tại và tinh thần bảo hộ mãnh liệt. Chiếc đuôi cuộn thành ngọn lửa rực cháy – một chi tiết vừa nghệ thuật, vừa tượng trưng cho trí tuệ luôn bừng sáng, thiêu đốt vô minh và nghiệp lực.

Tổng thể pho tượng là một tác phẩm hài hòa giữa tín ngưỡng và mỹ thuật, giữa sức mạnh và lòng từ, giữa sự trang nghiêm và vẻ sống động. Từ những đường nét trên khuôn mặt cho đến từng chi tiết của linh thú, tất cả đều thể hiện lòng thành kính tuyệt đối đối với Bồ Tát Địa Tạng – vị thánh nguyện không thành Phật cho đến khi địa ngục trống không.

Tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát cưỡi Đề Thính không chỉ là hình ảnh đẹp về mặt nghệ thuật, mà còn ẩn chứa tầng tầng lớp lớp ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Địa Tạng là vị Bồ Tát phát đại nguyện cứu độ chúng sinh trong địa ngục, thể hiện lòng từ bi bao la và hạnh nguyện vô biên:

“Địa Ngục Chưa Trống Không, Thề Chưa Chứng Thành Phật. Chúng Sinh Độ Chưa Hết, Nguyện Chẳng Nhập Niết Bàn”

Linh thú Đề Thính – loài vật có thể nghe vạn âm thanh, phân biệt thiện ác, chính tà – biểu thị cho trí tuệ và sự thấu hiểu sâu rộng, giúp Bồ Tát lắng nghe mọi khổ đau để kịp thời cứu độ.

Chính vì những ý nghĩa cao cả ấy, tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát cưỡi Đề Thính thường được thỉnh và an vị tại các ngôi chùa, tịnh thất, điện thờ riêng, hoặc đặt tại khuôn viên nghĩa trang, nhà thờ cốt, vãng sinh đường để hộ trì vong linh, cầu siêu độ và giữ sự bình an cho người sống. Một số gia đình tu hành cũng thỉnh Ngài về thờ riêng tại nơi trang nghiêm trong nhà, để cầu sự độ trì, hóa giải nghiệp chướng, và an lạc trong tâm hồn.

Tượng không chỉ là biểu trưng của đạo lý và niềm tin, mà còn là ngọn đèn trí tuệ soi đường cho những ai đang loay hoay trong khổ đau, mê lầm. Dù thời gian có trôi qua bao lâu, ánh sáng từ đôi mắt từ bi ấy, và tiếng động thầm lặng từ linh thú kia – vẫn âm thầm dẫn lối cho muôn sinh quay về nẻo chánh.

Tác phẩm này là minh chứng rõ nét cho tâm huyết và tài hoa của Cơ sở điêu khắc đá Huỳnh Bá Tiệm – một trong những cơ sở uy tín trong lĩnh vực điêu khắc tượng Phật tại Việt Nam. Với nhiều năm kinh nghiệm, đội ngũ nghệ nhân nơi đây không chỉ khéo léo trong từng đường đục, mà còn truyền tải được thần thái và linh khí vào mỗi bức tượng. Tượng không đơn thuần là hình thể, mà là hiện thân của lòng thành, trí tuệ và tâm linh.

• Xuất xứ: Làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước – Ngũ Hành Sơn – Đà Nẵng.

• Đơn vị chế tác: HUỲNH BÁ TIỆM – nghệ nhân lâu năm, uy tín trong chế tác tượng đá Phật giáo cao cấp.